‘Het aanhaken van kwetsbare wijken vraagt extra aandacht’

In de gemeenschappelijke regeling Stadsregio Parkstad werken de gemeenten Beekdaelen, Brunssum, Heerlen, Kerkrade, Landgraaf, Simpelveld en Voerendaal met elkaar samen. Belangrijke thema’s zijn economie & toerisme, wonen & herstructurering, ruimte en mobiliteit, duurzaamheid en sociaaleconomische structuurversterking.

Stadsregio Parkstad maakt deel uit van het programma ‘Regio aan de grens’. Hierin werkt Parkstad samen met partners langs én over de grens. Bijzonder is dat Parkstad de enige grensregio in Nederland is waar ook een stedelijke focuswijk ligt. Hierdoor komen twee beleidsprogramma’s samen: het beleidsprogramma vanuit de Regio Deals én het beleidsprogramma vanuit het programma Leefbaarheid en Veiligheid.

Waarom wilde Parkstad Limburg zich aansluiten bij de CDEW?
Suzanne: “We hebben afgelopen jaren veel ervaring opgedaan met projecten waarbij we particulieren bereikten in kwetsbare wijken voor renovatie en verduurzamingsopgaven. We ontvingen hiervoor een bijdrage van 36,8 miljoen vanuit de Regio Deal en het Volkshuisvestingfonds. Daarmee zijn we aan de slag gegaan met de verduurzaming en renovatie van 1.700 particuliere woningen vanuit Wonen en Herstructurering. Het aanhaken van kwetsbare wijken is belangrijk en vraagt extra aandacht, omdat juist de mensen in de meest kwetsbare wijken vaak niet zelfstandig kunnen investeren in hun woningen en in verduurzaming.
 

De Regiodeal Parkstad Limburg was de basis voor de grootschalige aanpak van 800 particuliere woningen. Vervolgens konden we in samenwerking met corporaties, met hulp vanuit het volkshuisvestingsfonds, nog verder opschalen naar 1.700 woningen. Na de zomer maken we hopelijk weer een start met een nieuw programma, met daarbij weer een groot deel corporatiewoningen.

Elk project is maatwerk. Er zijn veel middelen beschikbaar voor verduurzaming door particuliere eigenaren, maar er moet veel gebeuren voordat je die middelen daadwerkelijk bij die particuliere eigenaren hebt.  Achter die financiële stromen gaat nog een wereld schuil.”

Jan: “In het voorjaar van 2021 organiseerde Parkstad Limburg een conferentie met als thema ‘Brede welvaart’. Projectleider van CDEW Regien van Adrichem en Henk Jan Bierling, dealmaker bij Agenda Stad droegen hieraan bij. Dit was onze eerste kennismaking met de City Deal. Het maakte voor ons duidelijk dat wij vanuit Parkstad Limburg een schat aan kennis en ervaring meenemen. We zien dat er op dit thema veel gebeurt in het land en dat het waardevol is om met elkaar kennis uit te wisselen en te leren van andere voorbeelden. Iets gezamenlijk doen brengt meerwaarde met zich mee. In onze projecten lopen we bijvoorbeeld tegen tal van regels en wetten aan, het is fijn om hier samen een weg in te vinden. We sluiten ons dan ook graag aan bij het netwerk van de City Deal met andere steden, kennispartners en ministeries.”

“We zien dat de markt zelf onvoldoende in staat is om alles op orde te krijgen; vooral in de meest kwetsbare wijken in Nederland. We zien een grotere rol weggelegd voor de overheid, dan alleen het verstrekken van subsidies.”

Tim Weijers, voorzitter van de Bestuurscommissie Wonen en Herstructurering van Parkstad
 

Hebben jullie mooie voorbeelden uit jullie werkgebied op dit thema?
Suzanne: “We hebben sinds mei 2022 alleen al 13 projecten regio breed gestart in de wijken waarbij de grootschalige aanpak wordt uitgerold. De aanpak richt zich voornamelijk op het faciliteren van particulieren. Dan hebben we het dus over de complete Klantreis: van de eerste stap ‘aanpak verduurzaming en renoveren’ tot ‘oplevering’. Uiteraard verschilt de aanpak wanneer corporaties betrokken zijn.

Het maatwerk zit hem voornamelijk in de vraag wat particulieren zelf nog moeten ondernemen. Veel partijen zijn hiermee gemoeid: gemeenten kijken wat binnen het gebied het meest passend is en corporaties kijken vanuit gespikkeld bezit welke maatregelen nodig zijn om labelsprongen te kunnen maken.

De vraag is welke begeleiding van de eigenaar-bewoners we moeten inzetten en hoe we eventueel één loket kunnen maken voor het beschikbaar stellen van subsidies en andere middelen die door of voor de particulier georganiseerd moeten worden. In de aanpak staat het ontzorgen van particulieren in ieder geval centraal. Idealiter kunnen zij bij één loket terecht voor de begeleiding en advisering waarin zij duidelijkheid krijgen wat de beste maatregelen zijn. Na de energiecrisis van afgelopen jaar speelt er veel onrust en angst op het thema energie. We hopen hierin de noodzakelijke en gewenste begeleiding te kunnen bieden.”

Wat hopen jullie uit de samenwerking te halen?
Suzanne: “We willen heel graag intensief samenwerken met partijen met vergelijkbare vraagstukken. Vanuit Parkstad Limburg hebben we een intensieve en actieve samenwerking met de negen corporaties binnen de regio. Deze kennis en inzichten brengen we graag mee.

We zien vooral ook de kracht van samen: vanuit de CDEW kunnen we gezamenlijk zaken agenderen, samen optrekken en organiseren en schaalgrootte bereiken. We verbinden graag met andere gebieden waar mensen met dezelfde problemen te maken hebben, zodat we op deze thema’s van elkaar kunnen leren en kunnen versnellen.”